VEEL GESTELDE VRAGEN

ALGEMEEN

Ik ontving een uitnodiging tot verhoor bij de politie in het kader van mijn adoptieprocedure. Hoe komt dit?

Naast het maatschappelijk onderzoek door MOA gaat ook het Openbaar Ministerie na of je bekwaam bent om te adopteren. Dit moraliteitsonderzoek houdt minstens een raadpleging van het strafregister in, maar omvat soms ook een verhoor door een wijkagent of een maatschappelijk werker van de politie. Op basis van deze gegevens stelt het OM een schriftelijk advies op dat acht dagen voor de zitting wordt neergelegd in jouw dossier.

Is het mogelijk om als alleenstaande te adopteren?

Ja.

 

Elke kandidaat doorloopt bij MOA hetzelfde maatschappelijk onderzoek waarbij protectieve- en risicofactoren tegenover elkaar worden gewogen. Afhankelijk van de persoonlijke situatie van de kandidaat-adoptant zijn er bepaalde criteria die meer aandacht zullen krijgen. Het gegeven ‘alleenstaande zijn’ is een objectieve stressor die voldoende moet gecompenseerd worden. Daarom wordt bij een alleenstaande langer stilgestaan bij het sociaal netwerk, de draagkracht van de kandidaat-adoptant en de beschikbaarheid voor het adoptiekind.

Ik ben zwanger. Kan ik verder gaan met het maatschappelijk onderzoek?

De geboorte van een kind zal een grote verandering betekenen in jouw/jullie leven, waarbij noch jijzelf, noch MOA weet welke impact die verandering zal hebben. Neem daarom zo snel mogelijk contact op met MOA, ook al ben je nog aan het wachten op een uitnodiging voor de gesprekken. Wij zullen hierover in gesprek gaan met jou/jullie om uit te leggen wat de impact is op de adoptieprocedure. Wij zullen je in dit gesprek de twee opties uitleggen maar toch aanraden om de adoptieprocedure tijdelijk op te schorten. De uiteindelijke keuze ligt bij jou/jullie.

 

De twee opties zijn:

 

Het maatschappelijk onderzoek gaat door.

 

Dit betekent echter dat het verslag na de komst van de baby niet meer representatief is en MOA tijdens de gesprekken ook nog geen representatief beeld zal krijgen van het gezin waarin de adoptiekind terecht zal komen. Gezien de komst van een kind ook heel wat teweeg zal brengen in het gezin en dit ook invloed kan hebben op jou/jullie en hoe je naar adoptie kijkt, zal er door het team gekozen worden voor een uitstel tot zes maanden na de geboorte van het biologisch eigen kind.

 

Na dit uitstel van zes maanden volgt dan een bijkomend maatschappelijk onderzoek dat bestaat uit twee gesprekken. Eén van de gesprekken zal opnieuw een huisbezoek zijn.

 

De procedure wordt tijdelijk intern ‘on hold’ gezet.

 

We nodigen jullie pas uit voor een maatschappelijk onderzoek ten vroegste zes maanden na de geboorte van jouw/jullie kind. Hierbij is het voordeel dat wij kunnen screenen binnen de nieuwe gezinssituatie en een meer realistisch beeld zullen hebben van het nieuwe gezin. Het biologisch eigen kind wordt dan ook al mee opgenomen in het rapport. Als je, minstens zes maanden na de bevalling, denkt klaar te zijn voor het vervolg van de adoptieprocedure, neem je zelf opnieuw contact op met MOA. Wij gaan dan onmiddellijk kijken om gesprekken in te plannen.

 

Breng ook steeds de trajectbegeleiders van het VCA en eventueel ook de rechtbank op de hoogte, zodat zij weten wat de status is van jouw dossier.

Ik volg momenteel een fertiliteitstraject. Kan ik dan adopteren?

Ja, maar het wordt afgeraden om effectief te starten met de adoptieprocedure terwijl de fertiliteitsbehandelingen nog bezig zijn.

 

Hoewel het begrijpelijk is dat je je, omwille van de wachttijden, zo snel mogelijk wil aanmelden om te adopteren, blijkt uit ervaring dat het erg moeilijk is om beide intensieve en emotioneel belastende procedures te combineren. De psychische en fysieke belasting van een medische behandeling maakt het moeilijk om je volledig open te stellen op de komst van een adoptiekind. Dit kan een impact hebben op hoe je, je in de gesprekken presenteert en kan dus ook een impact hebben op het advies.

 

Een kinderwens is belangrijk bij het starten van een adoptieprocedure. Een adoptie kan echter pas succesvol worden als jij/jullie alle ruimte kunnen maken voor het toekomstige adoptiekind. De ongewenste (biologische) kinderloosheid werd dus best al door het gezin aanvaard vóór de komst van een adoptiekind.

Ik ben alleenstaande maar heb sinds kort een nieuwe partner.

In overleg met MOA wordt jullie situatie besproken. Er zijn verschillende opties mogelijk:

 

  • Als het gaat over een LAT relatie en de partner zal geen rol opnemen bij de opvoeding van het adoptiekind dan wordt de partner niet betrokken bij de gesprekken, maar zal de relatie wel eenzijdig bevraagd worden om zicht te krijgen op de gezinsdynamieken en de invloed van de gezinsvorm op een toekomstig adoptiekind.

 

  • Als je samenwoont met je partner maar hij/zij zal niet mee adopteren en zal geen rol opnemen bij de opvoeding van het adoptiekind, dan wordt je partner beschouwd als een inwonende persoon. Hij/zij wordt dan gevraagd om kort (15-20 min) aanwezig te zijn tijdens het huisbezoek.

 

  • Als je nieuwe partner niet mee adopteert, maar deze wel een duidelijke (opvoedkundige) rol zal opnemen in het leven van het adoptiekind, dan zal je partner betrokken worden tijdens de gesprekken. Jullie beantwoorden de vragen samen, maar jouw partner wordt niet bij de overwegingen opgenomen.
Ik heb een veroordeling. Hoe wordt hier mee omgegaan tijdens het maatschappelijk onderzoek?

Deze veroordeling wordt meegenomen als een duidelijke risicofactor die impact kan hebben op het vermogen tot ‘goed genoeg’ ouderschap. Deze feiten zullen besproken worden tijden de gesprekken en zullen worden meegenomen in de weging, en dit vanuit de risico’s/effecten op het adoptiekind. Verder zal MOA de bevoegde rechtbank adviseren deze feiten verder te laten onderzoeken.

Wij gaan binnenkort/tijdens het maatschappelijk onderzoek verhuizen.

De maatschappelijk werker die op huisbezoek komt zal de huidige woning beschrijven en ook de nieuwe woning zal worden beschreven. In het verslag wordt ook zowel het huidige als het nieuwe adres vermeld en de vermoedelijke verhuisdatum.

Wij gaan scheiden en willen de adoptieprocedure stopzetten. Welke stappen moeten we ondernemen?

Jullie geven dit door aan MOA, de bevoegde rechtbank en VCA zodat jullie dossier kan afgesloten worden.

Wij gaan scheiden maar ik wil de adoptieprocedure verder zetten zonder mijn ex-partner. Kan dit?

Ja.

 

Je kan de lopende adoptieprocedure alleen verder zetten door een nieuw verzoekschrift bij de rechtbank neer te leggen om als alleenstaande geschikt verklaard te worden. Indien je op het moment van het verzoekschrift nog officieel gehuwd bent, dan kan een toestemming van de ex- partner nodig zijn.

 

Je neemt best contact op met de trajectbegeleiders van VCA, zij kunnen je extra informatie geven over deze procedure.

Moet ik de keuze voor de adoptie van een sibling al maken tijdens het maatschappelijk onderzoek?

Ja

 

Soms worden twee of meer kinderen die aan elkaar verwant zijn samen geadopteerd. In dit geval spreken we van een siblingadoptie. Siblings worden niet gescheiden, maar worden samen geplaatst in gezinnen die hier bewust én op voorhand voor hebben gekozen en die hiervoor geschikt werden verklaard door de familierechtbank.

 

Er wordt dan ook van jou gevraagd om al bij de aanvang van het maatschappelijk onderzoek een keuze te hebben gemaakt voor al dan niet een siblingadoptie. Het is daarom van belang om je vóór het maatschappelijk onderzoek al grondig te informeren over je mogelijkheden en beperkingen bij de adoptie van meerdere kinderen tegelijk en je hierop voor te bereiden.

 

Aan het adopteren van meerdere kinderen zijn heel wat extra risico’s verbonden en is dan ook een special needs adoptie. Het voegt een extra dimensie toe aan het adoptieouderschap en vraagt specifieke opvoedingsvaardigheden en extra draagkracht van adoptieouders. Wanneer je aangeeft dat je open staat voor de adoptie van een sibling, dan zullen we dit op verschillende momenten in het maatschappelijk onderzoek grondig bevragen. We verwachten een gemotiveerde en weloverwogen keuze voor de adoptie van een sibling. We gaan ook na of je kennis hebt over de extra’s die komen kijken bij de adoptie van een sibling, of je zicht hebt op je grenzen en wensen en hoe die de draagkracht van jou en je gezin kunnen belasten.

 

Op basis van deze informatie maakt MOA dan een inschatting of jullie in aanmerking komen voor de adoptie van een sibling en geven wij dit advies mee aan de familierechtbank.

HET MAATSCHAPPELIJK ONDERZOEK

Hoe verloopt een maatschappelijk onderzoek?

Afhankelijk van de procedure (gekend kind, niet gekend kind, intra familiale adoptie) bestaat de procedure uit 2 of 4 gesprekken. Deze gesprekken zijn verplicht voor alle kandidaten die willen adopteren.

 

Wanneer MOA de aanmelding krijgt doorgestuurd van VCA, dan wordt het dossier toegewezen aan een maatschappelijk werker en een psychologe. Zij sturen een voorstel van data voor de gesprekken. Deze gaan steeds door tijdens de kantooruren. Hier kan geen uitzondering op gemaakt worden. Er zal steeds minstens één weekend zitten tussen twee gesprekken.

 

Het eerste gesprek is steeds een huisbezoek door de maatschappelijk assistent. Het tweede gesprek is met de psychologe op kantoor. Als de procedure uit vier gesprekken bestaat, zal het derde gesprek met de maatschappelijk assistent op de kantoren van MOA doorgaan en het vierde gesprek is een gesprek met de psychologe, ook op MOA.

Hoelang duren de gesprekken?

De gesprekken duren ongeveer twee à drie uur. Wanneer er ook getolkt moet worden, kan dit wat langer zijn. We vragen je om ruim voldoende tijd te voorzien voor alle gesprekken.

Moet mijn partner ook aanwezig zijn bij de gesprekken als ik het kind van mijn partner wil adopteren?

Wanneer je het kind van jouw partner wil adopteren, dan vragen wij de aanwezigheid van jouw partner/de biologische ouder tijdens de gesprekken. Hij/zij wordt niet gescreend, echter is zijn/haar input waardevol om een compleet en correct beeld van de situatie, jullie relatie en opvoedingsaanpak in het verslag te kunnen weergeven. Wij kunnen dit echter niet verplichten.

Kan ik mij voorbereiden op het maatschappelijk onderzoek?

Door in gesprek te gaan met jou/jullie willen de screeners zicht krijgen op jouw/jullie vaardigheden die nodig zijn voor het adoptieouderschap. Het advies wordt gegeven op basis van wat je brengt tijdens het maatschappelijk onderzoek. Extra boeken lezen, Webinars volgen, in gesprek gaan met adoptiegezinnen of geadopteerden, … kan je bestaande kennis nog verder uitdiepen of verbreden, maar dit is zeker geen verplichting. Het is aan jou om te bepalen of je voldoende voorbereid bent om de gesprekken aan te vatten.

Wanneer word ik uitgenodigd voor het maatschappelijk onderzoek?

Van zodra MOA jouw dossier ontvangt van het VCA, wordt deze toegewezen aan een maatschappelijk werker en een psychologe. Zij sturen je vrijwel onmiddellijk per mail een voorstel met data. Je zal voldoende lang op voorhand een uitnodiging ontvangen zodat je de tijd krijgt om je te organiseren voor de gesprekken.

Waarom heeft MOA een medisch attest van mij nodig?

Het maatschappelijk onderzoek heeft naast een maatschappelijk en psychologisch luik, ook een medisch luik. MOA is niet bevoegd om hierover een uitspraak te doen, daarom word je doorverwezen naar de (huis)arts. Je zal deze documenten (een begeleidende brief voor de (huis)arts, een blanco medisch attest en een medische vragenlijst) ontvangen per mail na de bevestiging van de gesprekken.

Hoe lang is een medisch attest geldig?

Een medisch attest is na opmaak één jaar geldig. Hierdoor moet je voor een actualisatie of een bijkomend maatschappelijk onderzoek soms een nieuw medisch attest opvragen.

Er staat een fout in mijn medisch attest. Wat nu?

MOA bezorgt je nieuwe blanco documenten die je opnieuw laat invullen door je huisarts.

Wanneer mag ik het advies verwachten?

Om het dossier volledig klaar te krijgen voor de rechtbank, wordt er een periode gerekend van minstens vier tot zes weken na het laatste gesprek. Tijdens die weken wordt het dossier eerst besproken op het teamoverleg. Op basis van deze bespreking wordt een advies geformuleerd. Daarna wordt het verslag afgewerkt en aangevuld met het advies. De coördinator van MOA leest het verslag na en stuurt dit door naar VCA. Jij/jullie krijgen ook per mail een kopie toegestuurd.

Welke adviezen kan MOA geven?

Positief advies: MOA geeft een positief advies wanneer de protectieve factoren opwegen tegenover de risicofactoren,

 

Negatief advies: MOA geeft een negatief advies wanneer er teveel risicofactoren aanwezig zijn, die niet voldoende worden gecompenseerd door de aanwezige protectieve factoren.

 

Advies tot uitstel: MOA geeft een advies tot uitstel wanneer er protectieve factoren aanwezig zijn maar een aantal factoren nog instabiel zijn of wanneer er nog een groeiproces nodig is. MOA geeft enkel een advies tot uitstel wanneer we overtuigd zijn dat er nog groeipotentieel aanwezig is. Bij een advies tot uitstel vraagt MOA aan de rechtbank om nog geen definitief vonnis uit te spreken. MOA geeft de werkpunten aan die na de aangegeven periode opnieuw zullen geëvalueerd worden

Wat is een adviesgesprek?

Tijdens een adviesgesprek krijg je de kans om uitleg te vragen over het eindverslag en het advies. Het eindverslag is dan al opgestuurd naar de Familierechtbank. Er kunnen dan ook geen zaken meer worden aangepast aan het verslag.

Is een adviesgesprek verplicht?

Neen.

 

We bieden de mogelijkheid om vragen te stellen over onduidelijkheden in het eindverslag, maar je hoeft hier geen gebruik van te maken.

Wat als ik niet akkoord ben met de inhoud van het verslag?

Aan de inhoud van het verslag kan niks meer worden aangepast, ook niet tijdens een adviesgesprek. Je krijgt tijdens de zitting van de familierechtbank wel de mogelijkheid om aan te geven waarom je het (inhoudelijk) niet eens bent met het advies van MOA. De familierechter zal voor haar beslissing rekening houden met het advies van MOA, het advies van het Openbare Ministerie maar ook met jullie opmerkingen.

Wat gebeurt er met mijn dossier nadat ik het verslag met advies heb gekregen?

Op het moment dat je het eindverslag ontvangt van MOA, wordt dit ook doorgestuurd naar het VCA. Zij sturen het op hun beurt door naar de bevoegde familierechtbank. Je zal een (aangetekende) oproepingsbrief van de rechtbank ontvangen om op de zitting te verschijnen. Dit verloopt allemaal automatisch, je hoeft hier niets meer voor te doen.

 

De aanwezigheid in de rechtbank is verplicht. Kan je niet aanwezig zijn of wens je de procedure op te schorten, neem dan contact op met (de griffie van) de bevoegde familierechtbank.